Şubat 2022'den bu yana devam eden Haklar Projesi'nin Kapanış Paneli'ne 100'den fazla kişi katılırken sivil toplum, gençlik katılımı, medya ve demokrasi konuları ana gündem maddeleri oldu.
Şubat 2022’den bu yana Gençlik Servisleri Merkezi (GSM) Derneği, Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı (um:ag) ve Mardin Ortak Kadın İşbirliği Derneği (MOKİD) iş birliği ile yürütülen “Kırılgan Gruplardan Gençlerin İnsan Haklarını Geliştirmek İçin Üniversite Gençliğinin Güçlendirilmesi” kısa adıyla Haklar Projesi’nin Kapanış Paneli gerçekleşti.
100’ü aşkın kişinin katılım gösterdiği etkinlikte, sivil toplum uzmanları, aktivistler, gazeteciler ve gençler bir araya geldi.
Haklar Projesi’nin 3 yıldır yürüttüğü faaliyetlerin ve elde edilen sonuçların ana gündem maddesi olduğu etkinlik boyunca “Gençlerin Gözünden Haklar Projesi”, “Bilgi ve Kanıt Temelli Yaklaşım: Haklar Projesi”, “Medya, Demokrasi ve Sivil Toplum Ekseninde Gençlik Katılımı”, “Hak Temelli Savunuculuk ve Eşitlik” adlı paneller gerçekleştirildi.
Panelin açılışında proje ortaklarından Özge Mumcu, Mehmet Arslan ve Hülya Çelebioğlu’nun yanı sıra projenin çeşitli saha ve çevrimiçi faaliyetlerine katılım gösteren gençlerden Edanur Aydın yaptı. Programın sunuculuğunu da yine katılımcı gençlerden Ayşe Özkara üstlendi.
Gençlerin gözünden Haklar Projesi
Haklar Projesi Savunuculuk Uzmanı Tansu Pişkin’in moderatörlüğünde gerçekleşen panelde projenin katılımcısı gençler Başak Yönden, Zeki Emre Tüfekçioğlu, Şevnur Üstünuva ve Zafer Temelli, projedeki deneyimlerini paylaştı.
Başak Yönden projenin gençlere büyük bir güven kattığını belirtirken Alevi kimliğini çocukluğunda saklamak zorunda kaldığını, projede yaşadığı karşılaşmaların kendisini iyi hissettirdiğini anlattı. Şevnur Üstünuva, proje kapsamında sivil gazetecilik yaptığını ve bu bağlamda hazırlanmış eğitim videolarının kendisine çok katkı sunduğunu aktardı.
Zeki Emre Tüfekçioğlu, muhafazakâr bir ortamdan geldiğini, değişime cüret eden insanlarla çıktı odaklı bir şeyler üretiyor olmanın çok güzel bir şey olduğunu söyledi. Son söz alan Zafer Temelli ise renkli kişiliği ve sevme biçimi ile ilgili ayrımcılığa uğradığını ama proje içerisinde kendisini yalnız hissetmediğini, her açıdan önyargıları yıktıklarını ifade etti.
“Aynı denizin balıkları, aynı toprağın çocuklarıyız” diyen Temelli, insanların ötekileştirildiği durumlarda sivil toplumun bir şeyler yapabildiğini gördüğünü söyledi.
Bilgi ve kanıt temelli yaklaşım: Haklar Projesi
Av. Dr. Musa Toprak, Doç. Dr. Serap Emil, Doç. Dr. Mustafa Kemal Coşkun ve Haklar Projesi Gençlik Çalışmaları Danışmanı Tuğba Çanşalı’nın konuşmacı olduğu panelde, projenin metodolojisi, 3 yıllık çıktılardan izleme raporları ve politika belgeleri, araştırma raporları konuşuldu.
Politika belgelerinin ve izleme raporlarının hazırlanması sırasında çok çeşitli veri toplama teknikleri kullanıldığını belirten Doç. Dr. Serap Emil, kendisini en çok etkileyen verinin mektuplardan geldiğini ve projeden çok şey öğrendiğini söyledi.
Araştırma raporlarından söz eden Doç. Dr. Mustafa Kemal Coşkun ise araştırma raporlarına yansıyan verinin toplumun ortak davranışlarından çıktığını, herkesin az ya da çok ayrımcı davranışların öznesi olduğunu ama bunu fark etmediğini, ayrımcı pratiklerin yalnızca kurumlar tarafından değil gündelik hayatın içinde herkesçe üretildiğini ifade etti.
Haklar Projesi ve sonrası
Avukat Veysel Ok, gazeteci Özlem Akarsu Çelik, STGM genel müdürü Tezcan Abay ve Arayüz Kampanyası Direktörü Nevzat Taşçı’nın konuşmacı olduğu bir sonraki panelin teması da medya, demokrasi ve sivil toplum ekseninde gençlik katılımıydı.
GoFor genel koordinatörü Hasan Oğuzhan Aytaç’ın moderatörlüğünü yaptığı panelde gençlerin ifade özgürlüğünü deneyimleyemediği, medya alanında gençlere yönelik güven kırıcı yaklaşımların olduğu, gençlik örgütlerini bile yer yer gençlerin yönetmediği, sivil toplum içerisinde gençlerin hem hedef kitle hem de kaynak olduğu gibi çeşitli konulara değinildi.
CEİD’den Elif Topkaya Sevinç’in moderatörlüğünü yaptığı panelde ise Genç Feministler Federasyonu’ndan Güneş Fadime Akşahin, gazeteci Çilem Küçükkeleş, KAOS GL Derneği’nden gazeteci Yıldız Tar ve Kırmızı Balon Çocuk Hakları Derneği’nden Dilem Koçak Durak konuşmacı olarak yer aldı.
Panelde hak temelli savunuculuk ve eşitlik meselelerine eğilen konuşmacılardan Yıldız Tar, gençliğe kurtarıcı bir grup gibi bakmanın gerçekçi olmadığını, LGBTİ+ grupların sistemin tamamen dışına itildiğini (kadınlar ikinci cins olarak içerilmişken), ağ kurmak söz konusu olduğunda bile ana yollardan gidemediklerini, patikalar inşa etmek zorunda kaldıklarını aktardı.
Güneş Fadime Akşahin ise sivil toplumda tek taraflı deneyim aktarımının (ileri yaştaki bireylerden gençlere) çok yaygın olduğunu, genç nüfusa umutsuzluk dayatıldığını söyledi. Genç kadınların ailelerin içine itildiğini, kadınların öznellik problemleri olduğunu belirterek üniversitelerde kadınları örgütlemenin önemini anlattı.
